| Proje Ekibi (1) |
Prof. Dr. Metin ATMACA
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi, Türkiye Projedeki Rolü: Yürütücü |
| Proje Türü | Yükseköğretim Kurumları Tarafından Destekli Bilimsel Araştırma Projesi |
| Proje No | SBA-2018-184 |
| Proje Konusu | İslam’ın İran coğrafyasına gelişinden sonraki İran tarihi üzerine bir çok çalışma mevcuttur. Bunların büyük kısmı Safeviler ve sonrasındaki döneme odaklanmaktadır. Bu çalışmalar çoğunlukla İran’daki siyaset, ticaret, mimari, kültür, edebiyat, toplum ve diğer ülkelerle olan ikili ilişkiler üzerine yoğunlaşmaktadır. Türkiye’de de benzer şekilde İran üzerine çalışmalar mevcut olup, daha ziyade Osmanlı ve İran hanedanlıkları arasındaki ilişkileri ele almaktadır. Bunun temel sebebi bu konuda yapılan çalışmaların çoğunun Osmanlı arşiv kaynakları üzerinden yapılmış olmasıdır. Bu konuda çalışma yapan araştırmacıların büyük kısmı İran’daki mevcut arşiv ve el yazma kaynaklarına hakim olmadıkları için ortaya koydukları çalışmalar daha sübjektif ve betimleyici kalmaktadır. Türkiye’de olduğu kadar Batı’da ve İran’da da üretilen tarih yazımında (historiography) İranlı vakanüvisler, ulema ve üdebanın Osmanlı İmparatorluğu’na yaklaşımı hakkında derli toplu bir çalışma mevcut değildir. Bu açıdan yapılacak olan proje söz konusu bu çalışmaları bir taraftan sorgulayacak öbür taraftan da tamamlamaya çalışacaktır. İran tarihindeki Osmanlı algısını ortaya koyacak olan bu çalışmayla ayrıca bugünkü modern Türkiye ve İran arasındaki rekabetin ve gerilimin tarihi arka planı ortaya konulacaktır. Bu proje çerçevesinde 18 Haziran-19 Ağustos 2018 tarihleri arasında Tahran’da yer alan Büyük İslam Ansiklopedisi Merkezi, İran Milli Arşivi ve Kütüphanesi Tahran Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Şehid Beheşti Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Melik Ulusal Kütüphanesi ve İslam Meclisi Şurası Kütüphane, Müze ve Arşiv Merkezi ve 1-31 Ocak 2019 tarihleri arasında İstanbul’daki ilgili kütüphanelerde araştırma yapmayı planlıyorum. Proje ile elde edilen sonuçlar ile kısa vadede Osmanlı tarihi üzerine İran’da ve bir nebze Batı’da üretilen çalışmaları sorgulayan uluslararası nitelikte yayınlarla ortaya konulacaktır. Uzun vadede Osmanlı ve İran arasında Sünni-Şii ayrımının ötesinde çok daha karmaşık siyasi, dini, ekonomik, toplumsal ve kültürel ilişkilerin olduğunu ortaya koyan çalışmalarla desteklenecektir. Bu açıdan bu çerçevede çalışan araştırmacıların ortaya koydukları Osmanlı ve İran tarihi alanındaki literatürü yeniden gözden geçirmelerini hedeflemektedir. |
| Proje Durumu | Tamamlandı |
| Başlangıç Tarihi | 08-06-2018 |
| Bitiş Tarihi | 01-12-2020 |
