Yazarlar |
Adem Aydın
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkiye |
Prof. Dr. Murat BOYSAN
Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Türkiye |
Şennur Kışlak
Ankara Üniversitesi, Türkiye |
Temel Kalafat
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Türkiye |
Yavuz Selvi
Selçuk Üniversitesi, Türkiye |
Lütfullah Beşiroğlu
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Amaç: Bilişsel yatkınlık faktörlerinin obsesif-kompulsif bozukluğun etiyolojisinde önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkışında rol oynayan olası mekanizmaları daha iyi açıklayabilmek için, çeşitli belirtilere ilişkin nozolojik sınıflamalar yapılmaya çalışılmaktadır. Daha önceki dönemlerde yapılmış çalışmalar, mükemmeliyetçi tutumların ve düşünce-eylem kaynaşmasının klinik olan ve olmayan örneklemde, obsesif-kompulsif belirtilerle ilişkilerini ortaya koymuştur. Buna karşın, kişilerarası şemalar gibi, yatkınlık oluşturabilecek etkenler ve obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki çok boyutlu ilişkilerin yeterince ele alınmadığı görülmektedir. Bu çalışmada, bilişsel yatkınlık oluşturan faktörler ve obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkiler incelenmektedir. Yöntem: Bu çalışmaya 263 üniversite öğrencisi katılmıştır. Elde edilen veriler yapısal eşitlik modellemesiyle analiz edilmiştir. Bulgular: Bu çalışmanın sonuçları, işlevsel olmayan kişilerarası şemaların obsesif-kompulsif bozuklukta, mükemmeliyetçi tutumlar, düşünce eylem kaynaşması ve semptom şiddetini yordayıcı en önemli risk faktörü olduğunu göstermektedir. Obsesif temizlik ve kesinlik arayışı belirtilerindeki artış, kontrol etme belirtilerindeki artışa bağlıdır. Kişilerarası sınırlılık şemaları, mükemmeliyetçi tutumlar ve düşünce-eylem kaynaşması obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkmasında yatkınlık oluşturan faktörlerdir. Obsesif-kompusif belirti kategorileri içinde kontrol etme, belirti şiddetindeki artış içinde önemli bir yere sahiptir. Sonuç: Obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkması ve sürmesi, çok boyutlu bir süreçtir. Olumsuz kişilerarası inanışlar önemli bir risk faktörü gibi görünmektedir. Bulgular konuya ilişkin teorik tartışmalar ışığında ele alınmıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Dusunen Adam: The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences |
Dergi ISSN | 1018-8681 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 06-2012 |
Cilt No | 25 |
Sayı | 2 |
Sayfalar | 108 / 118 |
Doi Numarası | 10.5350/DAJPN2012250202 |